W tym krótkim artykule postaram się wyjaśnić co to jest mapping, jakie są jego początki, rodzaje i z jakimi technikami jest często mylony.
Interaktywny mapping na otwarcie BWA Krosno – Hader / Rudnicki
Jesteśmy świadkami dużej popularności video mappingu na koncertach, w teatrze i różnego rodzaju wydarzeniach kulturalnych, ale co to właściwie jest mapping?
„Każda odpowiednio zaawansowana technologia jest nie do odróżnienia od magii”
Arthur C. Clarke
W dużym skrócie mapping to oświetlanie wybranych elementów obiektu za pomocą światła projektora, przygotowaną wcześniej animacją.
To połączenie najnowszej technologii i setek lat eksperymentów z opowiadaniem historii za pomocą światła. Ale jak do tego doszło i jakie mamy rodzaje mappingu?
Początki – teatr i witryny sklepowe
Najstarsze projekcje sięgają czasów prehistorycznych a tworzone były podczas spektakli cieni. Takie pokazy nie potrzebowały urządzenia do projekcji, ale są postrzegane jako pierwszy krok w kierunku wynalezienia projektorów. Sztuka ta zyskała popularność w Azji, gdzie przybrała forme teatru cienia, a pierwsze wzmianki o przedstawieniach pochodzą z 840 roku naszej ery. (Malesia, Tajlandia, Kambodża, Chiny)
Świadkowie dawnych pokazów nie pojmowali jak tworzone były obrazy, dlatego często postrzegano je jako magiczne czy duchowe doświadczenia, a twórcy pilnowali swoich sekretów.
Lanterne Vive – 1584
Jak zaciekawić przechodniów i zdobyć nowych klientów? Takie pytania nurtowały francuskich fryzjerów już w 1584r, którzy zaadoptowali ówczesną nowinkę technologiczną w celach marketingowych. Żywe latarnie często widziane były w witrynach fryzjerskich i przedstawiały postacie, zwierzęta czy też demony.
„Magiczna latarnia” powstała na bazie camery obscury i wykorzystywana była powszechnie w XVII wieku do tworzenia pokazów na żywo. W XVIII i IX wieku latarnie posłużyły w celach edukacyjnych, a w połowie 20 wieku przybrały formę małych zabawek dla dzieci.
Zanim to jednak nastąpiło pokazy z użyciem projekcji i magicznych latarni,były przerażającym widowiskiem i straszyły pojawiającymi się duchami czy demonami.
Techniki projekcyjne zbliżone do video mappingu używane były przez artystów do tworzenia obrazów, co praktykowane jest do dziś i pozwala na uzyskanie pięknych iluzji przy muralach.
Truly Design „Medusa”
Author :Kacem
Mapping w parku rozrywki
Pierwsze komercyjne zastosowanie mappingu pojawia się w 1960 roku w Disneylandzie. Disney dzięki dużym funduszom na promocję marki inwestuje w nowe technologie połączone ze sztuką. Śpiewające popiersia Grim Grinning Ghosts na stałe wchodzą do nawiedzonego domu. [ Więcej o historii video mappingu … ]
Od tego czasu technika video mappingu rozwinęła się zarówno w dziedzinach sztuki nowych mediów, rozrywce, marketingu czy w nauce.
Światło projektora potrafi poszerzyć nasze zmysły i doznania o nowe elementy pojawiające się na wybranym obiekcie.
Mapping na scenie -muzyka i światło
Projekcje towarzyszyły pokazom muzycznym od lat 60-tych, kiedy na muzykach i scenie pojawiły się wizualizacje nie było już powrotu do tradycyjnych świateł. Wizualizacje tworzone były z użyciem tuszy, oliwy, alkoholu i projektora do przezroczy.
Bill Ham 
The Joshua Light Show 1969
Prekursorami tej sztuki byli Bill Ham i grupa Light Sound Dimension (LSD).
W latach 90-tych już każdy VJ (visual jockey) dysponował mikserem, czasem komputerem i setkami nagrań miksowanych ręcznie do beatu uzupełniając show o serię zapętlonych klipów na ekranie.
Dziś nie jesteśmy ograniczeni już kwadratową formą ekranu, projektor może być ustawiony w dowolnym miejscu, a scena zaprojektowana tak, by DJ był tylko małym punktem w centrum wydarzeń. Z użyciem odpowiedniego oprogramowania wystarczy wybrać elementy sceny, zaprojektować animację , zgrać wszystko z muzyką i stworzyć… Robo Kitty?
Może wydawać się to zabawne, ale Robo Kitty jest przykładem dobrze zrobionego Video Mappingu 3D. Mamy tutaj geometryczną formę zbudowaną z białych elementów, a animacja 3D daje iluzję głębi i wrażenie ruchu tej sceny.
Video Mapping czy Maskowanie ?
Często podczas koncertów czy festiwali widzimy technikę, która mylona jest z mappingiem, a polega na sepracji elementów. Maskowanie to proces, w którym tworzone są warstwy pokryte animacją. W programie wybierane są elementy oświetlanego obiektu i nadawane im tekstury. Te jednak nie mające nic wspólnego z oświetlanym elementem, tworzą przestrzenny kolarz animacji. Daje to świetny efekt separacji elementów obiektu. Pomimo wspólnych elementów maskowanie nie jest vidoe mappingiem.
Aby animacja na obiekcie stała się mappingiem wymaga, oprócz maskowania, zaprojektowania animacji odpowiadającej oświetlanej powierzchni.
Video mapping 2D?
Kiedy i do czego przydaje się video mapping? Użycie projekcji do oświetlania obiektów może przybierać różne formy, często mapping wykorzystywany jest w muzeach, aby podkreślić eksponat czy jego formę. Przykładem może być nasza realizacja dla Muzeum Biskupów Warmińskich w Lidzbarku Warmińskim.
Makieta będąca jednym z eksponatów sali muzealnej została oświetlona z dwóch projektorów laserowych, a naszym zadaniem było opowiedzenie historii zamku za pomocą projekcji.
Proces ten nie wymagał tworzenia animacji 3D, za to każdy nawet najmniejszy detal makiety musiał być oświetlony z precyzją co do pixela. Dzięki nałożonej na białą formę projekcji otoczenie zamku ożyło.
Tworzenie iluzji – mapping 3D
Video Mapping 3D to wyświetlanie animacji z użyciem obiektów 3D na formach przestrzennych w świecie realnym.
Stworzenie animacji na przestrzennym obiekcie jest wypadkową kilku elementów.
Należy starannie zaplanować co chcemy oświetlić i z jakiego punktu obiekt będzie on oglądany. Jeśli przed budynkiem rosną drzewa, niestety trzeba wybrać jego inną stronę lub wpisać je sprytnie w animacje.
Aby uzyskać iluzję przestrzeni w animacji 3D, projekcja wymaga odpowiednich warunków. W przypadku budynków, sprawdza się zasada: im jaśniejsza fasada i mocniejszy projektor – tym lepiej. Kolory projektora mogą zupełnie zginąć na ciemnej czerwonej cegle.
Podobnie jest z oświetleniem otoczenia, przed projekcją wszystkie dodatkowe źródła światła należy wyeliminowywać.
W obliczeniu mocy projekcji można przyjąć 1000 ansi lumenów na metr podstawy, czyli 20 metrowy budynek świecimy z projektora o mocy 20k ansi.
Podstawą animacji jest dobry model 3D stworzony z maski budynku. Model z uwzględnieniem perspektywy widzów i wszystkich wymiarów oświetlanego budynku jest elementem wyjściowym.
Większość scen animacji powstaje w programach do animacji, mappingu lub grafiki 3D. W projektach często wykorzystujemy środowiska programowania, pozwalające połączyć wyświetlane grafiki z danymi czy kontrolerami ruchu.
Kolejne działania to transformacje budynku/obiektu przez animację. Na tym etapie technik i pomysłów realizacji jest tak wiele jak i artystów tworzących video mapping. W projektach widać mieszanie się stylów i pomysłów, efekty zmieniają fasadę w kolejne odsłony wyobraźni artysty.
Co raz częściej widać animacje tworzone proceduralnie – czyli za pomocą programowania, zbliżonego do tego z gier komputerowych.
Całość materiałów zwykle łączy się w programach do edycji video i wyświetlana podczas pokazu, po wcześniejszym dopasowaniu do obiektu.
Mapping przybiera najróżniejsze formy, od widowisk na festiwalach po zaawansowane rozwiązania marketingowe i edukacjne.
Przeczytaj więcej w artykule „Na czym polega Video mapping 3d?„
Jeśli możemy pomóc w realizacji takich projektów, zapraszamy do kontaktu.
